UP - Myrthe van der Meer

Als je het eerste boek van Myrthe van der Meer, PAAZ, hebt gelezen, wil je niets liever dan weten hoe het Emma verder vergaat. Dankzij UP kun je dat nu te weten komen. Emma zelf denkt dat het goed met haar gaat: ze is bijzonder gelukkig. Waarom wordt ze dan toch opeens weer opgenomen op de paaz? Depressief zijn was niet goed, maar kennelijk is het ook niet goed om precies tegenovergesteld te zijn.

Waar gaat UP over?

Emma is in opperbeste stemming als ze voor de laatste keer naar het ziekenhuis gaat voor een afspraak met haar psychiater. Het is inmiddels twee jaar geleden dat ze werd opgenomen en nu gaat het een stuk beter met haar. De depressies zijn ver weg en ze ziet alles zonnig in. Dat haar eigen psychiater er niet is en ze het met een vervanger moet doen, is dan ook geen ramp.

Totdat hij zegt dat ze opnieuw opgenomen moet worden. Volgens de vervanger, Rajid Panjani, is ze een gevaar voor zichzelf. Ze heeft zelf immers aangegeven dat ze een einde aan haar leven wil maken. Emma ziet dat echter niet als een probleem, maar als een oplossing. Zo hoeft ze nooit meer die verschrikkelijke depressies mee te maken. En verder gaat het toch goed? Emma wil dan ook niet opgenomen worden. Ze heeft echter weinig keuze.

Emma komt op dezelfde paaz terecht als waar ze eerder zat. Er is echter veel veranderd. Niet alleen zijn er andere patiënten, ook het gebouw zelf is anders. Er zit een fusie aan te komen met een ander ziekenhuis en de gevolgen zijn merkbaar. Emma stort zich vol overgave op het manuscript waaraan ze aan het werken is. Ze is niet ziek, dus ze kan best wel wat doen.

Al vrij snel slaat het gelukkige gevoel om naar een nieuwe depressie. De psychiater komt dan ook met een nieuwe diagnose: Emma is manisch-depressief. Dat betekent nieuwe pillen en nieuwe bijwerkingen. Emma slaat zich er doorheen en probeert er het beste van te maken. Ze beseft dat ze waarschijnlijk nooit helemaal beter zal worden. Zelf vat ze haar situatie als volgt samen:

‘Ik ben slechts op doorreis. Het gaat niet goed, het gaat alleen even niet slecht. Dat die depressieve kant een probleem is, snap ik, maar als ook alles boven de streep een probleem is… wanneer ben ik dan géén probleem? Wanneer ben ik dan géén risico, geen belasting voor de mensen om mee heen?‘

Deze passage geeft goed aan hoe radeloos Emma zich soms voelt en hoe moeilijk de ziekte voor haar is. Met hulp van pillen, de verpleging en medepatiënten lukt het haar uiteindelijk toch weer zich beter te gaan voelen.

Mijn mening over UP

Na het lezen van PAAZ waren mijn verwachtingen van UP hoog. Zoals wel vaker bij een vervolg, valt het dan een beetje tegen. Niet dat UP geen goed boek is, dat is het zeker wel. Maar het is gewoon minder aangrijpend dan PAAZ. Bij dat boek moest af en toe de doos tissues tevoorschijn gehaald worden omdat ik zo meeleefde met Emma. Bij UP is dat niet één keer voorgekomen.

In UP heeft Emma wel wisselende stemmingen, maar je krijgt veel minder mee van wat ze voelt. In het begin is, achteraf, wel duidelijk dat ze manisch is. Ze ziet overal licht en zon terwijl het buiten guur, regenachtig herfstweer is. Dat ze op een gegeven moment depressief wordt, merk je niet zo. Dat maakt het wat lastiger om te volgen wat Emma precies voelt.

Misschien is dat ook juist de bedoeling geweest. Emma is immers geen gevoelsmens maar iemand die overal over nadenkt en alles beredeneert. En daar krijg je als lezer wel veel van mee. Je ligt niet meer samen met haar in een hoekje bij de koelkast te huilen, maar je wordt meegenomen in haar gedachtenwereld. En dat is een hele andere manier om naar de situatie te kijken. Daardoor vind ik UP een heel ander boek dan PAAZ en ook eigenlijk niet te vergelijken.

Dat het me in het begin wat tegenviel, ligt er dan ook aan dat ik iets anders verwachtte. Als ik die verwachting even wegdenk, blijft er gewoon een goed boek over. Myrthe van der Meer beschrijft moeilijke situaties weer met humor. Dat maakt het, ondanks het zware onderwerp, toch leuk om te lezen. Wat ik ook leuk vond, is dat Emma in UP bezig is met het schrijven van PAAZ. Als ze met het manuscript bezig is, weet je al iets wat zij niet weet, namelijk dat het een succesvol boek zal worden.