Als je het licht niet kunt zien - Anthony Doerr

Als je het licht niet kunt zien, wat dan? De Franse Marie-Laure LeBlanc kan het licht niet zien: ze wordt op jonge leeftijd blind. Langzaam leert ze er mee leven. Als ze twaalf is, valt Duitsland Frankrijk binnen en zal het leven van Marie-Laure nooit meer hetzelfde zijn. Ver weg in Duitsland groeit Werner Pfennig op in een weeshuis. Ook hij ontkomt niet aan de gevolgen van de oorlog. Ondanks de afstand blijken de levens van beide jongelui met elkaar vervlochten, tot ver na de oorlog.

Waar gaat Als je het licht niet kunt zien over?

Als je het licht niet kunt zien speelt zich grotendeels af in de Tweede Wereldoorlog, deels in Parijs en Saint-Malo en deels in Duitsland. In Parijs woont Marie-Laure met haar vader. Marie-Laure wordt op zesjarige leeftijd blind. Haar vader doet er alles aan om het leven voor haar gemakkelijker te maken: hij laat haar braille leren en geeft haar elk jaar een boek voor haar verjaardag. Ook krijgt ze dan steeds een klein puzzeldoosje, dat ze open moet zien te maken om bij de lekkernij te komen die er in verstopt zit. Daarnaast maakt hij een maquette van de buurt, waar ze met haar vingers kan voelen hoe de straten lopen. Zo kan ze leren zich zelfstandig naar buiten te begeven.

Marie-Laures vader werkt in het Natuurhistorisch Museum waar een bijzondere diamant wordt bewaard, de Zee der Vlammen. Als de Duitsers Parijs binnenvallen, vluchten vader en dochter met de diamant naar een oom in Saint-Malo. Als vader op een dag terug naar Parijs gaat, wordt hij door de Duitsers gevangen genomen. Marie-Laure blijft met haar oom achter in Saint-Malo.

In Duitsland groeit een nieuwsgierige, slimme jongen op in een weeshuis. Deze Werner Pfennig blijkt een natuurtalent in het repareren van radio’s te zijn. Daarom wordt hij naar een legerschool gestuurd. Daarna wordt hij ingezet om verborgen radio’s op te sporen, die in de bezette gebieden uitzenden.

De oorlog brengt Marie-Laure en Werner uiteindelijk bij elkaar. Deze ontmoeting zal jaren later nog impact hebben.

Met Als je het licht niet kunt zien won Anthony Doerr de Pulitzer Prijs Fictie 2015.

Mijn mening over Als je het licht niet kunt zien

Dit is een boek waar je even goed voor moet gaan zitten. Het is een zwaar onderwerp, de Tweede Wereldoorlog, en dan komt daar ook nog een blinde hoofdpersoon bij. Toch weet Doerr ook de leuke dingen in het leven te benadrukken. Veel, maar niet alles is kommer en kwel.

Wat ik goed vind in dit boek, is dat Doerr de Duitsers niet alleen als slechteriken afschildert, maar ze als gewone mensen neerzet. Zo is Werner wel een Duitse jongen en doet hij mee met de wandaden van het leger van zijn land. Toch zie je bij hem duidelijk dat hij het niet eens is met alles wat er gebeurt. Liever zou hij gaan studeren, dingen leren en nuttig zijn. Maar hij heeft geen keuze, hij moet wel meedoen.

Doordat hij zo wordt neergezet, kun je prima met Werner meeleven ondanks dat hij bij de vijand hoort. Een ander voorbeeld is sergeant-majoor Von Rumpel. Dit is duidelijk een grotere slechterik dan Werner, maar uiteindelijk doet hij ook maar wat hij doet om zijn gezondheid te redden.

Het boek wordt om en om vanuit de Franse en Duitse personages verteld. Zo krijg je een compleet beeld van beide partijen. Vooral Marie-Laure en Werner gaan echt voor je leven. De korte hoofdstukken houden het tempo hoog. Je zult je geen moment vervelen. Doordat Doerr ook in de tijd heen en weer springt, weet je soms al dingen die in de toekomst gaan gebeuren. Aan de ene kant zorgt dat dat je je over bepaalde dingen minder zorgen hoeft te maken, aan de andere kant ga je je erdoor afvragen hoe bepaalde dingen dan eigenlijk gebeurd zijn. En dan wil je alleen nog maar verder lezen.

Ik heb van dit boek genoten, als je dat ten minste zo mag zeggen over een boek met zo’n onderwerp. Het heeft me aangegrepen en maakte me ook boos over wat mensen elkaar allemaal aandoen. Dit boek heeft me geraakt en verdient dus zeker vier sterren.