Boeken afkraken?
Als je een boekenblog hebt, en daar zijn er nogal wat van, dan schrijf je over boeken. Als je het goed doet, geef je je eerlijke mening over het boek dat je gelezen hebt. Dat hoeft niet altijd positief te zijn, een boek kan enorm tegenvallen. Dan is de neiging misschien groot om het te gaan afkraken. Mensen die over boeken schrijven, schrijven zelf vaak geen boeken. Een boek lezen en daar dan een stukje over op een eigen website plaatsen is immers veel gemakkelijker dan een heel boek schrijven en dat ook nog uitgegeven krijgen. Dat brengt mij bij het volgende dilemma:
Mag je iemands werk afkraken als je zelf niet in staat bent om het beter te doen?
Nee
Mijn eerste reactie op deze vraag zou zijn: nee, dat is niet erg netjes. De betreffende auteur heeft met bloed, zweet en tranen een boek het licht laten zien. Soms zit er jaren werk in. Er is een uitgever geweest die er wat in zag, dus heel slecht kan het niet zijn. Even aangenomen dat we het hier hebben over een boek dat bij een uitgever is uitgekomen en niet in eigen beheer is uitgegeven. Heb je dit zelf wel eens voor elkaar gekregen? Nee. Nou dan, heb een beetje respect voor het werk van de schrijver.
Maar…
Smaken verschillen en dat geldt zeker ook voor boeken. Wat de een in een ruk uitleest, is voor de ander niet om door te komen. Vergelijk maar eens de schrijfstijl in de gemiddelde chicklit met die in zware literatuur. Totaal verschillend, liefhebbers van het ene genre zullen het andere vaak niet waarderen en andersom.
Geeft dat je het recht een boek af te kraken? Het lijkt me niet. Het boek is niet per se slecht, het is alleen maar niet je smaak. En dat kun je wel zeggen. Je kunt wel schrijven dat de lengte van de zinnen of de hoeveelheid moeilijke woorden of simpele taal je niet aanstaat. Dan weet de lezer van jouw recensie wat hij van het boek kan verwachten.
Ja
Wat nu als een boek barst van de taalfouten, continu zichzelf tegenspreekt en ook nog eens nergens over gaat? Zo’n boek ben ik nog niet tegengekomen, maar als het gebeurt, dan zou ik het zeker afkraken. Hoewel afkraken misschien niet het juiste woord is. Ik zou proberen bij de feiten te blijven en in nette bewoordingen te laten weten dat ik het helemaal niets vond. “Er stond op elke pagina minimaal één type- of spelfout.” Dat moet je toch kunnen zeggen. Of: “De hoofdpersoon was aan het begin van het boek een onzekere grijze muis. Aan het einde was hij dat nog. Wat heeft hij dan geleerd in het verhaal?”
Dan komt er nog een ander punt om de hoek kijken: had ik dit zelf beter gekund? Waarschijnlijk niet. Dan was je nu bezig met het schrijven van je roman in plaats van het bijhouden van je blog. Toch denk ik wel dat je ook dan je eerlijke mening mag geven. Je helpt er anderen mee om te beslissen of ze een boek willen lezen. Bovendien, lezen is iets heel anders dan schrijven. Je hoeft het een niet te kunnen om van het ander te genieten.
Conclusie
Volgens mij hoef je niet alle boeken die je op je blog bespreekt, de hemel in te prijzen. Maar je moet je recensie wel met respect voor de auteur schrijven. Vond je een boek geweldig, dan is dat alleen maar mooi. Vond je er niets aan, probeer dan in ieder geval uit te leggen wat je niet beviel. In beide gevallen geldt dat je lezer alleen iets aan je recensie heeft als je concreet benoemt waarom een boek je wel of niet beviel. Die lange zinnen waar jij over struikelt, zijn voor een ander misschien een uitdaging. Of de romantische ondertoon waar jij zo van houdt, is voor een ander misschien te zoetsappig. Maak dus nooit zomaar gehakt van een boek, maar kom met argumenten!
Hoe denk jij hierover?